بتنریزی در زیر آب یکی از روشهای تخصصی در مهندسی عمران است که در پروژههای دریایی و هیدرولیکی کاربرد فراوانی دارد. این نوع بتنریزی معمولاً در ساخت اسکلهها، پلها، سدها، پایههای دریایی، دیوارهای حائل ساحلی و سازههای واقع در بستر رودخانه یا دریا انجام میشود. مهمترین چالش در این روش، حفظ کیفیت بتن و جلوگیری از شسته شدن سیمان در تماس مستقیم با آب است.

اهمیت بتنریزی در زیر آب
در بسیاری از پروژهها امکان خشک کردن محل اجرا یا انتقال سازه به خارج از آب وجود ندارد. به همین دلیل، بتنریزی در محیط آبی به عنوان یک راهحل اجتنابناپذیر مطرح میشود. اگر این عملیات بهدرستی انجام نشود، مقاومت نهایی بتن کاهش یافته و دوام سازه به شدت تحت تأثیر قرار میگیرد. از این رو، انتخاب روش مناسب و طرح اختلاط دقیق اهمیت زیادی دارد.
مشکلات و چالشها
اصلیترین مشکل بتنریزی در زیر آب، پدیده شسته شدن سیمان و ریزدانههاست. این موضوع باعث جداشدگی مصالح، کاهش چسبندگی و افت مقاومت فشاری بتن میشود. همچنین کنترل کیفیت بتن، محدودیت دید در زیر آب، جریان آب و فشار هیدرواستاتیکی از دیگر چالشهای اجرایی این روش هستند.
روشهای بتنریزی در زیر آب
برای غلبه بر مشکلات ذکرشده، روشهای مختلفی توسعه یافته است. یکی از رایجترین روشها استفاده از لوله ترمی است. در این روش، بتن از طریق لولهای که انتهای آن همواره در داخل بتن تازه قرار دارد، به محل مورد نظر منتقل میشود. این کار مانع تماس مستقیم بتن تازه با آب و جلوگیری از شسته شدن آن میشود.
روش دیگر، استفاده از پمپ بتن مخصوص زیر آب است که امکان کنترل بهتر جریان بتن را فراهم میکند. همچنین در برخی پروژهها از کیسههای بتنی یا قالبهای پیشساخته استفاده میشود که بسته به شرایط محیطی و نوع سازه انتخاب میگردند.
نقش مواد افزودنی در بتن زیر آب
امروزه استفاده از مواد افزودنی نقش مهمی در بهبود کیفیت بتنریزی زیر آب دارد. افزودنیهای ضد شستگی باعث افزایش چسبندگی بتن و کاهش جداشدگی مصالح میشوند. این مواد به بتن کمک میکنند تا در تماس با آب، انسجام خود را حفظ کرده و مقاومت نهایی مطلوبی به دست آورد. علاوه بر این، فوق روانکنندهها نیز برای افزایش کارایی بتن بدون افزایش نسبت آب به سیمان مورد استفاده قرار میگیرند.
طرح اختلاط بتن زیر آب
طرح اختلاط بتن برای اجرا در زیر آب با بتن معمولی تفاوتهایی دارد. معمولاً میزان سیمان بیشتر، نسبت آب به سیمان کمتر و استفاده از سنگدانههای مناسب با دانهبندی پیوسته توصیه میشود. هدف از این تغییرات، افزایش چسبندگی، کاهش نفوذپذیری و بهبود دوام بتن در محیطهای مرطوب و خورنده است.بتنریزی در زیر آب فرآیندی حساس و تخصصی است که نیازمند دانش فنی، تجهیزات مناسب و کنترل دقیق اجرا میباشد. انتخاب روش صحیح، استفاده از مواد افزودنی مناسب و رعایت اصول طرح اختلاط، نقش تعیینکنندهای در کیفیت نهایی سازه دارند. با پیشرفت فناوری و توسعه افزودنیهای جدید، امروزه امکان اجرای بتنریزی در زیر آب با کیفیت بالاتر و ریسک کمتر نسبت به گذشته فراهم شده است.
