ساخت بتن بدون ایجاد درز سرد موضوعی بسیار مهم در صنعت ساختوساز است؛ زیرا وجود درز سرد باعث کاهش یکپارچگی سازه، افت مقاومت و افزایش نفوذپذیری آب و مواد خورنده میشود. درز سرد به نقطهای گفته میشود که در آن بتن تازه با بتن سخت شده یا نیمهسخت شده در تماس قرار میگیرد و اتصال مناسب بین آنها شکل نمیگیرد. به همین دلیل، هدف اصلی مهندسان در هنگام بتنریزی، برنامهریزی و اجرای صحیح عملیات بهگونهای است که بتن به صورت پیوسته ریخته شود و زمان گیرش آن از حد استاندارد تجاوز نکند.

یکی از روشهای جلوگیری از ایجاد درز سرد، برنامهریزی دقیق زمانی برای بتنریزی است. مهندسان باید حجم بتن، تعداد نیروی انسانی، وسایل انتقال و تجهیزات لازم را پیشبینی کنند تا فرایند بتنریزی بدون توقف ادامه یابد. قطع یا تأخیر طولانی در ریختن بتن باعث میشود لایه قبلی شروع به گیرش کرده و پیوستگی لایه بعدی بهخوبی برقرار نشود. انتخاب درست زمان بتنریزی بر اساس شرایط آبوهوایی نیز اهمیت دارد؛ در دماهای بالا سرعت گیرش بتن افزایش مییابد و فاصله زمانی قابل قبول برای ریختن لایه بعدی کاهش پیدا میکند.
استفاده از افزودنیهای شیمیایی راهکار دیگری برای جلوگیری از ایجاد درز سرد است. با کمک کندگیرکنندهها میتوان زمان گیرش اولیه بتن را افزایش داد و فرصت کافی برای ریختن لایههای بعدی فراهم کرد. همچنین روانکنندهها باعث افزایش کارایی بتن و سهولت در تراکم و جایگیری آن میشوند که در نهایت پیوستگی بین لایههای بتن را بهبود میبخشد. در برخی پروژهها، افزودنیهای میکروسیلیس و فوقروانکنندهها نیز بهکار میروند تا مقاومت و چسبندگی بتن افزایش یابد.
یکی از نکات مهم در ساخت بتن بدون درز سرد، ویبره مناسب و یکپارچه کردن بتن در هنگام ریختن است. ویبره موجب خروج هوا و چسبیدن ذرات بتن به یکدیگر میشود، در نتیجه سطح تماس لایهها بیشتر و اتصال بین آنها محکمتر میگردد. ویبره باید به طور اصولی و با مدت زمان کافی انجام شود تا هم از ایجاد حفرههای هوا جلوگیری شود و هم از آبانداختگی بیش از حد بتن پرهیز گردد.
در طراحی و برنامهریزی بتنریزیهای حجیم، استفاده از سیستمهای پمپاژ پیوسته میتواند نقش مؤثری داشته باشد. بتنریزی در یک مرحله بدون توقف یا با زمانبندی دقیق بین لایهها، مهمترین عامل حذف درز سرد به شمار میآید. علاوه بر این، آمادهسازی سطح بتن قبلی در صورت نیاز نیز ضروری است. اگر فاصله زمانی زیاد شود و خطر تشکیل درز سرد وجود داشته باشد، باید سطح لایه قبلی زبر، تمیز و مرطوب شود تا امکان چسبندگی بهتر فراهم گردد.
در نهایت، ساخت بتن بدون درز سرد نیازمند هماهنگی کامل در مراحل طرح اختلاط، برنامهریزی اجرایی، کنترل کیفیت، استفاده از افزودنیها و نظارت دقیق بر عملیات بتنریزی است. با رعایت این اصول میتوان سازهای یکپارچه، مقاوم و بادوام ایجاد کرد که در برابر عوامل محیطی و بارهای واردشده عملکرد مطلوبی داشته باشد.
