کاهش سیمان هزینهها را پایین میآورد و ردپای کربن را کوچک میکند.
جایگزینهای پوزولانی
با افزودن موادی مثل خاکستر بادی، سرباره کوره آهن، متاکائولن یا دودهٔ سیلیسی میتوان بخشی از سیمان را کنار گذاشت و در عین حال کارایی، مقاومت و دوام بتن را حفظ یا حتی بهتر کرد. هر یک از این پوزولانها ویژگی مخصوص به خود را دارد؛ بعضی حرارت هیدراسیون را کم میکنند، بعضی مقاومتِ دیرهنگام را بالا میبرند و بعضی بتن را در برابر نفوذ مواد خورنده مقاومتر میسازند.
بهینهسازی طرح اختلاط
کاهش نسبت آب به مواد سیمانی: با کمک روانکنندههای پُرقدرت میتوان آب کمتری مصرف کرد و در نتیجه خمیر سیمان کمتری لازم شد.
بهبود دانهبندی سنگدانهها: وقتی ذرات ریز و درشت بهدرستی کنار هم بنشینند، فضای خالی کمتر میشود و خمیر سیمان کمتری برای پر کردن آن فضا نیاز است.
انتخاب شکل مناسب سنگدانه: سنگدانههای گردگوشه یا ترکیب متعادلِ گرد و شکسته، سطح تماس کمتری با خمیر دارند و به سیمان کمتر رضایت میدهند.
فناوریهای نو
بتنهای توانمند و کمخمیر: فناوری ریزدانهسازی و استفاده گسترده از پوزولانها امکان میدهد حجم خمیر کوچک شود ولی مقاومت بسیار بالا بماند.
مواد فعالشدهٔ قلیایی: در این رویکرد، بستر سیمانی سنتی کنار میرود و خاکستر بادی یا سرباره با یک محلول قلیایی واکنش میدهد؛ حاصل، بتنی کمکربن و بادوام است.
چاپ سهبعدی بتن: این روش به لطف دقت دستگاه، خمیر اضافی و پرت را به حداقل میرساند.
افزودنیهای شیمیایی پیشرفته
فوقکاهندههای نسل جدید، روانی بالایی در آب کم ایجاد میکنند. معوق-کنندهها و تسریع-کنندهها اجازه میدهند زمان گیرش بر اساس شرایط پروژه تنظیم شود و نیازی به سیمان بیشتر برای «اطمینان» نباشد. همچنین الیاف – چه فلزی چه پلیمری – سبب میشوند بتن کشش و شکل-پذیری بهتری پیدا کند و وابستگی آن به افزایش مقدار سیمان کاهش یابد.
مدیریت و اجرا
کنترل دقیق کیفیت مصالح: یکنواختی مواد خام حاشیهٔ اطمینان غیرضروری در طرح اختلاط را حذف میکند.
آموزش نیروی انسانی: تیمی که بداند چطور بتن را درست بسازد و عملآوری کند، از مصرف بیرویه سیمان جلوگیری میکند.
رویکردهای آییننامهای مبتنی بر عملکرد: وقتی مقررات به جای مقدار ثابت سیمان بر نتیجهٔ نهایی تمرکز کنند، فضا برای کاهش سیمان باز میشود.
عملآوری هوشمند: نگهداری مناسب رطوبت و دما جلوی افت مقاومت زودهنگام را میگیرد و نیاز به «سیمان اضافیِ اطمینان» را از بین میبرد.
ترکیب پوزولانهای مناسب، طرح اختلاط هوشمند، فناوریهای نو، افزودنیهای پیشرفته و مدیریت دقیق میتواند سیمان مصرفی را آشکارا کم کند و همزمان مقاومت و دوام را حفظ یا تقویت نماید. این مسیر، بتن را به مصالحی اقتصادی و سازگارتر با محیط زیست تبدیل میکند.